Προτάσεις για την αντιμετώπιση της διαφθοράς στα νοσοκομεία
Τσακάλου Αλίκη, Διευθύντρια του Φαρμακείου του Νοσοκομείου ΑΧΕΠΑ
Αγαπητοί Συνάδελφοι,
Συνεχώς στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης παρουσιάζονται στοιχεία και ρεπορτάζ σχετικά με την διαφθορά στα Νοσοκομεία με αποτέλεσμα να πλήττεται η αξιοπιστία του Ε.Σ.Υ και να ενισχύεται ο ιδιωτικός τομέας Υγείας. Τα αίτια της διαφθοράς είναι κοινωνικά και έχουν σχέση με το επίπεδο πολιτισμού, παιδείας και οργάνωσης της κοινωνίας μας. Έχουν σχέση ειδικά στα Νοσοκομεία με τις δαπάνες για την Υγεία, την οργάνωση και την ποιότητα υπηρεσιών που προσφέρουν , αλλά και τους χαμηλούς μισθούς των εργαζομένων και την μη σύνδεση των μισθών με την παραγωγικότητα. Η επίλυση των ανωτέρω προβλημάτων σίγουρα θα συμβάλλει καθοριστικά στην αντιμετώπισή της.
Δεν είναι όμως δυνατόν να παρατηρούμε την διαφθορά να αναπτύσσεται μέχρι να λυθούν τα γενικότερα προβλήματα. Στις 18/2/09 δημοσιεύτηκαν τα στοιχεία έρευνας για λογαριασμό της οργάνωσης Διεθνής Διαφάνεια – Ελλάς , σχετικά με την έκταση της διαφθοράς στην χώρα μας. Στην κορυφή της κατάταξης όπου εντοπίζονται τα περισσότερα περιστατικά της διαφθοράς για μια ακόμη φορά είναι τα Νοσοκομεία και ακολουθούν οι Εφορίες και οι Πολεοδομίες. Στις 23/5/09 δημοσιεύτηκαν στοιχεία από την μελέτη που πραγματοποιεί επιτροπή εμπειρογνωμόνων του Ο.Ο.Σ.Α , μετά από παραγγελία του Υπουργείου Εσωτερικών για λογαριασμό της Κυβέρνησης, που αποκαλύπτει την ισχυρή επιρροή των φαρμακευτικών εταιριών, ανεξέλεγκτες αυξήσεις φαρμακευτικών δαπανών, προμήθειες και φακελάκια στους γιατρούς των Νοσοκομείων.
Για τους ανωτέρω λόγους προτείνω τα παρακάτω 6 μέτρα ,χωρίς κόστος, προς το Υπουργείο Υγείας, που πιστεύω ότι μπορούν να αποτελέσουν το πρώτο αποτελεσματικό «φάρμακο» για την αντιμετώπιση της διαφθοράς στα Νοσοκομεία.
Α) Η συνταγογράφηση κατ’ αρχάς στα νοσοκομεία να γίνεται με βάση την δραστική ουσία (επιστημονική ονομασία), όπως στην Αγγλία, την Ολλανδία την Γαλλία και άλλες χώρες, και όχι με τις εμπορικές ονομασίες. Διότι η συνταγογράφηση με τις εμπορικές ονομασίες αποτελεί την βάση πάνω στην οποία αναπτύσσεται η συναλλαγή των ιατρών με τις φαρμακευτικές εταιρείες, με αποτέλεσμα την πολυφαρμακία και την επιδείνωση των οικονομικών της Δημόσιας Υγείας. Είναι αβάσιμος ο ισχυρισμός, ειδικά για τα νοσοκομεία, ότι η συνταγογράφηση με βάση την επιστημονική ονομασία δεν εγγυάται την ασφάλεια κατά την χορήγηση. Είναι αβάσιμος διότι:
α) στα νοσοκομεία υπάρχει πολύ περιορισμένος αριθμός φαρμακευτικών ιδιοσκευασμάτων ανά δραστική ουσία. Υπεύθυνοι για να αποφασίσουν σχετικά με το ποια φαρμακευτικά ιδιοσκευάσματα θα διαθέτουμε ως απόθεμα στα φαρμακεία είναι τα Επιστημονικά Συμβούλια, οι Επιτροπές Φαρμάκων που εισηγούνται και τα Διοικητικά Συμβούλια των Νοσοκομείων που αποφασίζουν τελικά με επιστημονικά και φαρμακοοικονομικά κριτήρια .
β) η δραστική ουσία (επιστημονική ονομασία) αναγράφεται πλέον σε όλες τις εξωτερικές συσκευασίες των φαρμακευτικών ιδιοσκευασμάτων .
Β) Να ξεκινήσει άμεσα η επιλογή των φαρμακευτικών ιδιοσκευασμάτων με διαγωνισμούς με βάση την δραστική ουσία (επιστημονικές προδιαγραφές), όπως και στα υπόλοιπα υλικά, σύμφωνα με τον νόμο περί προμηθειών, ώστε να εξασφαλίζεται η διαφάνεια. Μέχρι την έναρξη των διαγωνισμών την ευθύνη για την επιλογή των εν λόγω ιδιοσκευασμάτων να την έχουν οι Διοικήσεις των Νοσοκομείων.
Γ) Να ληφθούν άμεσα μέτρα για την εφαρμογή της δεοντολογίας τόσο των φαρμακευτικών εταιρειών, όσο και των ιατρών και των φαρμακοποιών. Οι παροχές για τα εκπαιδευτικά ταξίδια να προτείνονται από τις φαρμακευτικές εταιρείες στις διοικήσεις των νοσοκομείων. Η επιτροπή του Επιστημονικού Συμβουλίου για θέματα εκπαίδευσης και έρευνας με αντικειμενικά κριτήρια να προγραμματίζει την εκπαίδευση όλων των στελεχών του νοσοκομείου. Οι εκπαιδευτικές άδειες να γίνονται αποδεκτές μόνο εάν προκύπτουν από την ανωτέρω διαδικασία.
Δ) Με όλους τους προμηθευτές να υπάρξει συμφωνία όρων κατά της διαφθοράς , μέσω των οποίων κάθε προμηθευτής του Ε.Σ.Υ., θα αναλαμβάνει την υποχρέωση να μην παράσχει οποιαδήποτε παροχή σε υπαλλήλους των Νοσοκομείων. Να προβλέπονται ποινικές ρήτρες για την μη τήρηση των ανωτέρω υποχρεώσεων.
Ε) Να εκπίπτουν φορολογικώς από τις φαρμακευτικές εταιρίες οι δαπάνες για την παρακολούθηση των συνεδρίων μόνο εάν είναι Δωρεές –Παροχές προς τα Νοσοκομεία και συνοδεύονται από αντίστοιχες βεβαιώσεις αποδοχής.
ΣΤ) Το φακελάκι είναι πλέον θεσμός που πρέπει κατεπειγόντως να περιοριστεί. Όλο και περισσότεροι πολίτες δίνουν το φακελάκι διότι πιστεύουν ότι έτσι εξαγοράζουν τον χρόνο και το ενδιαφέρον των ιατρών.
Η πολιτεία διαχρονικά αντιμετώπιζε το ανωτέρω φαινόμενο με ανοχή για να είναι μειωμένες οι πιέσεις για αύξηση αποδοχών από τον ιατρικό κλάδο.
Ως συνέπεια των ανωτέρω το πρόβλημα διαιωνίζεται με τους εμπλεκόμενους να εξοικειώνονται με το φακελάκι στα νοσοκομεία, που έχει γίνει συνήθεια.
Η επίλυση των προβλημάτων στα νοσοκομεία που δημιουργούν αυτό το νοσηρό φαινόμενο θα συμβάλλει καθοριστικά για την εξάλειψή του. Απαιτείται όμως να ξεκινήσει άμεσα μία διαρκής κινητοποίηση στα νοσοκομεία με θέμα την ενημέρωση των ασθενών για τα δικαιώματά τους και κεντρικό σύνθημα το – ΜΗΝ ΔΩΣΕΙΣ ΦΑΚΕΛΑΚΙ – ΠΡΟΤΙΜΗΣΕ ΜΙΑ ΔΩΡΕΑ ΣΤΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ.
Με εκτίμηση,
Τσακάλου Αλίκη
Διευθύντρια του Φαρμακείου του Νοσοκομείου ΑΧΕΠΑ
Κείμενο μέσω email από: Τσακάλου Αλίκη
