25/5/10
Φάρμακα υψηλού κόστους - τρόπος χορήγησης των φαρμάκων από τα νοσοκομειακά φαρμακεία σε εξωτερικούς ασθενείς
Στις 30/04/2010 οι Υπουργοί Υγείας, Οικονομίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, αφού δεν έγινε δυνατόν να εξευρεθεί συμβιβαστική λύση μετά από διαβουλεύσεις με εγκύκλιό τους με θέμα : «ΈΓΚΡΙΣΗ ΚΑΤΑΛΟΓΟΥ ΧΟΡΗΓΟΥΜΕΝΩΝ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΩΝ ΙΔΙΟΣΚΕΥΑΣΜΑΤΩΝ ΒΑΣΕΙ ΤΩΝ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ ΤΗΣ ΠΑΡ.2 ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 12 ΤΟΥ Ν.3816/2010 (Α’ , 6)»,αποφάσισαν να τερματίσουν μία πολύχρονη διαμάχη μεταξύ της πολιτείας, των φαρμακοβιομήχανων και των ιδιωτικών φαρμακείων σχετικά με τον τρόπο διάθεσης των φαρμάκων υψηλού κόστους στους ασθενείς, αναθέτοντας την διάθεσή τους στα νοσοκομειακά φαρμακεία για τους ασθενείς όλων των ασφαλιστικών ταμείων (εκτός του ΙΚΑ που θα τα προμηθεύονται από το φαρμακείο του ΙΚΑ όταν είναι δυνατόν) και χρέωσή τους στην χοντρική τιμή συν 3% αντί το 5% που ίσχυε μέχρι σήμερα από τα Νοσοκομειακά φαρμακεία προς τα Ασφαλιστικά Ταμεία. Έδωσαν επίσης την δυνατότητα στα ιδιωτικά φαρμακεία να χορηγούν τα ανωτέρω φάρμακα μόνο εφόσον υπάρχει επί της συνταγής η ένδειξη «στερείται» με την σφραγίδα και υπογραφή Νοσοκομειακού φαρμακοποιού καθώς και την σφραγίδα του Κρατικού Νοσοκομείου και να τα χρεώνουν στα Ασφαλιστικά Ταμεία στην νοσοκομειακή τιμή (που είναι η νέα τιμή που προμηθεύονται τα φάρμακα υψηλού κόστους) συν 35% που είναι το θεσμοθετημένο κέρδος τους για όλα τα φαρμακευτικά ιδιοσκευάσματα πλέον του ΦΠΑ.
Για ιστορικούς λόγους πλέον αξίζει να αναφέρουμε ότι το πρόβλημα με την χορήγηση των φαρμάκων υψηλού κόστους προέκυψε μετά την άρνηση του ΣΦΕΕ και του ΠΦΣ να εφαρμοστεί ο νόμος 3457 στις 8/5/2006 που στο άρθρο 9 ανέφερε : «Σε εξωτερικούς ασθενείς που είναι ασφαλισμένοι του Δημοσίου και όλων των φορέων και κλάδων ασφάλισης ασθένειας χορηγούνται, χωρίς συμμετοχή των ασφαλισμένων, από τα φαρμακεία των κρατικών νοσοκομείων και τα ιδιωτικά φαρμακεία, ιδιοσκευάσματα υψηλού κόστους, τα οποία έχουν άδεια κυκλοφορίας μόνο για νοσοκομειακή χρήση. Στην περίπτωση που τα ανωτέρω ιδιοσκευάσματα χορηγούνται από ιδιωτικά φαρμακεία, τα φαρμακεία αυτά τα προμηθεύονται και τα διαθέτουν στην ίδια τιμή και με τους ίδιους όρους με τα φαρμακεία των κρατικών νοσοκομείων». Οι προηγούμενες ηγεσίες του Υπουργείου Υγείας και του Υπουργείου Κοινωνικής Ασφάλισης δέχτηκαν πιέσεις από τον ΣΦΕΕ και τον ΠΦΣ που προσέφυγαν και στο Συμβούλιο Επικρατείας, συμβιβάστηκαν και καθυστέρησαν την εφαρμογή του νόμου. Η κοινή Υπουργική απόφαση που καθόρισε τα φαρμακευτικά ιδιοσκευάσματα και άλλες λεπτομέρειες εκδόθηκε στις 31/12/08 ΔΥΓ3α/Γ.Π151509. Δηλαδή χρειάστηκαν 2,5 χρόνια για να καθορίσουν τα 89 φαρμακευτικά ιδιοσκευάσματα υψηλού κόστους. Και ενώ ήταν ευνόητο ότι μετά την δημοσίευση της κοινής υπουργικής απόφασης θα ενεργοποιείτο η διάταξη του νόμου επακολούθησε ένα μπαράζ αναβολών για την εφαρμογή της καταταλαιπωρημένης διάταξης .
Στις 4/2/2009 ανακοινώθηκε ότι θα εφαρμοστεί από 1/3/2009.
Στις 4/3/2009 αποφασίστηκε ότι θα εφαρμοστεί από 1/4/2009.
Στις 27/4/2009 αποφασίστηκε ότι θα εφαρμοστεί από 1/10/2009.
Στις 30/09/2009 αποφασίστηκε ότι θα εφαρμοστεί από 01/04/2010.
Στις 01/04/2010 αποφασίστηκε ότι θα εφαρμοστεί από 01/05/2010.
Η ζημία των Ασφαλιστικών Ταμείων από τις συνεχείς αναβολές της εφαρμογής της νομοθεσίας ήταν πάρα πολύ μεγάλη. Υπολογίζεται ότι οι πωλήσεις στα φάρμακα υψηλού κόστους που έχει ορίσει το Υπουργείο Υγείας ανέρχονται στα 350 εκατομμύρια ευρώ ετησίως. Δηλαδή η χρέωση συνολικά από τα ιδιωτικά φαρμακεία προς τα ασφαλιστικά ταμεία είναι επιπλέον 110 εκατομμύρια ευρώ περίπου ετησίως σε σχέση με την χρέωση από τα νοσοκομειακά φαρμακεία. Ειδικά για τα φάρμακα υψηλού κόστους που διαθέσαμε από το Φαρμακείο του Νοσοκομείου ΑΧΕΠΑ το 2008, το όφελος των Ασφαλιστικών Ταμείων ανέρχεται στο ποσό των 2.497.000,00 Ε, σε σχέση με την χρέωση που θα είχαν από τα ιδιωτικά φαρμακεία στα αντίστοιχα φάρμακα. Αξίζει να σταθούμε ιδιαίτερα στην πολύμηνη αναβολή της εφαρμογής του νόμου έως 31/03/2010 που δόθηκε λίγες ημέρες πριν τις εκλογές , ενώ οι προηγούμενες ηγεσίες των υπουργείων γνώριζαν πολύ καλά ότι τα ασφαλιστικά ταμεία αδυνατούσαν να πληρώσουν τις συντάξεις για το 2009 ,ότι έπρεπε να ζητήσουν την ενίσχυσή τους από το Υπουργείο οικονομικών για να ανταπεξέλθουν στην καταβολή των συντάξεων, ότι το οικονομικό έλλειμμα του κράτους αυξανόταν με ανεξέλεγκτους ρυθμούς και παρόλα αυτά με μεγάλη ευκολία και με ψευδή δικαιολογία ότι δεν πρόλαβε δήθεν η επιτροπή μελέτης των νοσοκομειακών φαρμάκων να ολοκληρώσει το έργο της, αποφάσισαν νέα πολύμηνη αναβολή φαρμακώνοντας τα Ασφαλιστικά Ταμεία με το προεκλογικό τους δώρο προς τις συντεχνίες που κυριαρχούσαν στο χώρο του φαρμάκου για να συνεχίσουν το πάρτι τους. Προσπαθήσαμε να αντισταθούμε σε αυτή την καταστροφική πολιτική για τα Ασφαλιστικά Ταμεία . Στην ιστοσελίδα της NOSFAR στις 27/08/09 αναρτήθηκε κείμενο που στείλαμε στο Υπουργείο Υγείας από το ΑΧΕΠΑ. «Φάρμακα υψηλού κόστους – μεγάλη η ζημιά των ασφαλιστικών ταμείων από τις συνεχείς αναβολές εφαρμογής του νόμου 3457». Η ΠΕΦΝΙ – ΕΝΩΣΗ επίσης έβγαλε ανακοινώσεις. Δυστυχώς οι επιλογές της προηγούμενης ηγεσίας του Υπουργείου Υγείας ήταν σε διαφορετική κατεύθυνση.
Στις 30/04/2010 οι Υπουργοί Υγείας, Οικονομίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, αφού δεν έγινε δυνατόν να εξευρεθεί συμβιβαστική λύση μετά από διαβουλεύσεις πέντε μηνών και οι ιδιώτες φαρμακοποιοί επέμεναν στην θέση τους να χρεώνουν τα φάρμακα υψηλού κόστους που η αξία ορισμένων φθάνει και τις 7.000 ευρώ με 35% μικτό κέρδος, αποφάσισαν : Τα ιδιωτικά φαρμακεία να εκτελούν συνταγές με φάρμακα υψηλού κόστους μόνο όταν στην συνταγή του ασθενούς υπάρχει η ένδειξη «στερείται» με σφραγίδα και υπογραφή νοσοκομειακού φαρμακοποιού καθώς και την σφραγίδα του Κρατικού Νοσοκομείου και να χρεώνουν στον ΟΠΑΔ και στους ασφαλιστικούς οργανισμούς τα φαρμακευτικά ιδιοσκευάσματα του καταλόγου με την τιμή προμήθειας τους (νοσοκομειακή τιμή) προσαυξημένη κατά το θεσμοθετημένο ποσοστό κέρδους τους πλέον του ΦΠΑ.
Μετά την ανάθεση ουσιαστικά στα Νοσοκομειακά Φαρμακεία της διάθεσης των φαρμάκων υψηλού κόστους διανύουμε μία περίοδο προσαρμογής για να ανταπεξέλθουμε στα νέα καθήκοντα. Με υπομονή να αντιμετωπίσουμε κάθε προσπάθεια χρησιμοποίησης των ασθενών και εκμετάλλευσης των δυσκολιών από τις πρώτες ημέρες εφαρμογής του νέου μέτρου . Και οι ασθενείς πρέπει να κατανοήσουν ότι για να έχει η πολιτεία την δυνατότητα να τους χορηγεί πανάκριβα φάρμακα δωρεάν σε αυτή τη δύσκολη οικονομική περίοδο πρέπει να συνεργαστούν ώστε η διάθεσή τους να γίνεται με τον ποιο οικονομικό τρόπο και με την τήρηση της νομοθεσίας. Είναι φυσικό να επικρατεί την πρώτη περίοδο εφαρμογής προβληματισμός για την καλύτερη εξυπηρέτηση των ασθενών, γι αυτό κρίνω σκόπιμο να ξεκαθαρίσουμε τον τρόπο διάθεσης των φαρμάκων στους εξωτερικούς ασθενείς σύμφωνα με τις αποφάσεις του Υπουργείου Υγείας και του Υπουργείου Κοινωνικής Ασφάλισης.
1) Η χορήγηση φαρμάκων σε εξωτερικούς ασθενείς (ασθενείς με βιβλιάρια οικονομικής αδυναμίας και ασφαλισμένων ταμείων κοινωνικής ασφάλισης), στην περίπτωση που το φάρμακο έχει συνταγογραφηθεί σε νοσοκομείο, γίνεται από το ίδιο το νοσοκομείο και στην περίπτωση που δεν υπάρχει το φάρμακο στο νοσοκομειακό φαρμακείο, τότε ο ασθενής απευθύνεται στο πλησιέστερο νοσοκομείο. Η λύση της προσφυγής στο πλησιέστερο νοσοκομείο για την κάλυψη κάποιας έλλειψης δημιουργεί ανασφάλεια στους ασθενείς και είναι πολύ χρήσιμο να ενημερώσουμε τους γιατρούς για τα φαρμακευτικά ιδιοσκευάσματα που διαθέτουμε στα νοσοκομειακά φαρμακεία και να εκδώσουμε το πρώτο νοσοκομειακό συνταγολόγιο το οποίο θα αποτελέσει την βάση για τις απαραίτητες αλλαγές με προσθήκες ή αφαιρέσεις φαρμακευτικών ιδιοσκευασμάτων σύμφωνα με τις κατευθύνσεις της νέας εγκυκλίου για τα φάρμακα.
2) Όταν οι συνταγές προέρχονται από κλινικές τότε εκτελούνται από τα νοσοκομειακά φαρμακεία στα οποία έχουν χρεωθεί οι κλινικές μέχρι να ιδρύσουν φαρμακεία. Η χρέωση των κλινικών κάθε υγειονομικής περιφέρειας σε αντίστοιχα νοσοκομεία πρέπει να γίνει όπου δεν υπάρχει, για να είναι ξεκάθαρο για τον κάθε ασθενή με συνταγή ιδιωτικής κλινικής σε ποιο νοσοκομείο θα απευθυνθεί.
3) Όταν οι συνταγές προέρχονται από ιδιώτες ελεύθερους επαγγελματίες γιατρούς τότε για την αποφυγή της ταλαιπωρίας των ασθενών πρέπει να εκτελούνται στο κοντινότερο στον τόπο κατοικίας του ασθενούς νοσοκομείο.
4) Ειδικά για τα φάρμακα υψηλού κόστους όλες οι συνταγές των ασθενών πρέπει να συνοδεύονται από γνωματεύσεις ιατρών νοσοκομείων ή κλινικών.
5) Η προέλευση όμως των γνωματεύσεων δεν πρέπει να αλλάζει τον ανωτέρω καταμερισμό για την χορήγηση των φαρμάκων από τα νοσοκομειακά φαρμακεία.π.χ. ασθενής κάτοικος της Φλώρινας με συνταγή με φάρμακα υψηλού κόστους ιδιώτη γιατρού από την Φλώρινα και γνωμάτευση γιατρού από το νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ δεν θα έρχεται από την Φλώρινα στη Θεσσαλονίκη για να πάρει τα φάρμακά του κάθε μήνα, αλλά πρέπει να πηγαίνει στο νοσοκομείο της Φλώρινας. Επίσης ασθενής από την Λάρισα με γνωμάτευση από γιατρό του ΑΧΕΠΑ να απευθύνεται σε γιατρό του νοσοκομείου της Λάρισας για να εκδίδει κάθε μήνα συνταγές βάσει της γνωμάτευσης και να τα προμηθεύεται από το νοσοκομειακό φαρμακείο και βέβαια να ισχύει και το αντίθετο. Η διάρκεια της γνωμάτευσης να έχει ισχύ έως έξι μήνες και να έχει θεωρημένο από το Νοσοκομείο το γνήσιο της υπογραφής του γιατρού.
6) Εάν το Νοσοκομειακό Φαρμακείο δεν διαθέτει όλα τα φάρμακα της συνταγής μέχρι την δημιουργία των νοσοκομείων αναφοράς μπορεί να ενεργεί όπως και τα ιδιωτικά φαρμακεία. Να κρατά την συνταγή και να παραγγέλνει τα φάρμακα που λείπουν από το φαρμακείο. Τα ανωτέρω φάρμακα δεν πρέπει να εντάσσονται στο νοσοκομειακό συνταγολόγιο γιατί η προμήθειά τους γίνεται για συγκεκριμένους ασθενείς και πρέπει η καταχώρησή τους να γίνεται σε ξεχωριστή κατηγορία ώστε να μην απολογείται το νοσοκομείο για την αύξηση των φαρμακευτικών δαπανών που θα οφείλεται στην ανωτέρω κατηγορία αλλά αντίθετα θα επιβραβεύεται γιατί προσφέρει σημαντική εξοικονόμηση πόρων στα Ασφαλιστικά Ταμεία και κέρδος στα Νοσοκομεία.
7) Οι νοσοκομειακοί φαρμακοποιοί και στο θέμα της διάθεσης των φαρμάκων υψηλού κόστους μπορούν να προσφέρουν σημαντικούς οικονομικούς πόρους στο Δημόσιο Σύστημα Υγείας. Πολλαπλάσιους οικονομικούς πόρους από την υποστήριξη που χρειάζονται για να πετύχουν και σε αυτό το επιπλέον καθήκον που επιβαρύνει την λειτουργία των φαρμακείων. Για να εκτιμηθεί η ποσότητα της δουλειάς και το μέγεθος της προσφοράς των νοσοκομειακών φαρμακείων αξίζει να αναφέρουμε ότι κατά μέσο όρο κάθε νοσοκομειακό φαρμακείο διακινεί 26 φορές περίπου μεγαλύτερη αξία φαρμάκων από τον μέσο όρο ενός ιδιωτικού φαρμακείου και επιβαρύνει με κόστος διακίνησης των φαρμάκων με το ελάχιστο ποσοστό του 2% περίπου επί της αξίας των φαρμάκων που διακινεί. Ότι διαχειριζόμαστε το 25 – 30% των εξόδων κάθε Νοσοκομείου. Τα νοσοκομειακά φαρμακεία είναι από τους ποιο παραγωγικούς τομείς των νοσοκομείων και μπορούν να στηρίξουν την νέα φαρμακευτική πολιτική. Αξίζει λοιπόν να τύχουν ιδιαίτερης προσοχής από την ηγεσία του υπουργείου Υγείας τα αιτήματα των Νοσοκομειακών φαρμακοποιών όπως εκφράστηκαν από την ΠΕΦΝΙ – ΕΝΩΣΗ κατά την πρόσφατη συνάντηση στο Υπουργείο Υγείας , να ενισχυθούν τα νοσοκομειακά φαρμακεία με την κάλυψη των κενών θέσεων και να αναβαθμιστεί ο ρόλος των νοσοκομειακών φαρμακοποιών.
Με εκτίμηση
Τσακάλου Αλίκη
Διευθύντρια του Φαρμακείου του Νοσοκομείου ΑΧΕΠΑ
Πηγή
Κείμενο μέσω email από: Τσακάλου Αλίκη