1/5/15

Ένας κόσμος απαλλαγμένος από τη φυματίωση: αντιμετώπιση των αναγκών των ευπαθών ομάδων


Πολλοί πιστεύουν ότι η φυματίωση αποτελεί πια παρελθόν. Στην πραγματικότητα όμως ελάχιστες πιθανότητες υπάρχουν να εξαλειφθεί η ασθένεια αυτή μέσα στον τρέχοντα αιώνα. Σύμφωνα με έκθεση του ΠΟΥ για τη φυματίωση σ' όλο τον κόσμο, το 2013 έχασαν τη ζωή τους 1,5 εκατομμύρια άνθρωποι, ενώ είναι ιδιαίτερα θλιβερό να γνωρίζει κανείς ότι οι θάνατοι αυτοί θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί.  
Υπολογίζεται ότι 9 εκατομμύρια άνθρωποι εμφάνισαν φυματίωση το 2013, ανάμεσα στους οποίους οι 480.000 εμφάνισαν πολυανθεκτική μορφή φυματίωσης (MDR), που είναι η νέα απειλή. Σε 30 χώρες της ΕΕ και του ΕΟΧ αναφέρθηκαν 64.844 κρούσματα φυματίωσης, τα οποία ήταν μεν κατά 6,0% λιγότερα από το 2012, όμως οι περιπτώσεις πολυανθεκτικής φυματίωσης και εξαιρετικά πολυανθεκτικής φυματίωσης αυξάνονται συνεχώς.


Η χρήση ενδοφλέβιων ναρκωτικών αποτελεί σημαντικό παράγοντα φυματίωσης που συνδέεται με τον ιό HIV, ιδίως στην Ανατολική Ευρώπη. Μολονότι σημειώθηκε κάποια επιτυχία, πρέπει να καταβληθούν και άλλες προσπάθειες για να αντιμετωπιστούν ορισμένες από τις πιο ευάλωτες ομάδες, όπως τα άτομα που παίρνουν ναρκωτικά σε ενέσιμη μορφή.
Τα άτομα αυτά κινδυνεύουν πολύ από HIV και φυματίωση, επειδή συχνά καθίστανται ευπαθή λόγω παραγόντων, όπως η έλλειψη στέγης, η φυλάκιση και ο υποσιτισμός. Η ευπάθειά τους αυτή επιδεινώνεται επίσης εξαιτίας του στιγματισμού που αντιμετωπίζουν στην καθημερινή τους ζωή.  Ωστόσο, με την κατάλληλη υποστήριξη και με τη βοήθεια έμπειρου προσωπικού, μπορούν να ακολουθήσουν μακροχρόνια αγωγή που αποφέρει κλινικά αποτελέσματα συγκρίσιμα με των ατόμων που δεν κάνουν χρήση ναρκωτικών.
Δεν υπάρχει ένα και μοναδικό μοντέλο για την ένταξη υπηρεσιών. Σε κάθε χώρα ή και δήμο, οι λύσεις μπορεί να είναι ποικίλες. Πολλές όμως πρωτοβουλίες είναι ιδιαίτερα επιτυχείς, όπως η πρωτοβουλία "Find and Treat Services" στο Λονδίνο, η οποία παρέχει υπηρεσίες εντοπισμού κρουσμάτων, και η "TB theme parties" στη Βουλγαρία, η οποία απευθύνεται στους πλέον ευάλωτους πληθυσμούς με διασκεδαστικό τρόπο που τους βοηθά να ενημερώνονται καλύτερα για θέματα της υγείας τους.
Για να προωθηθεί η ισότητα όλων στον τομέα της υγείας, πρέπει να δεχτούμε ότι οι ευάλωτοι πληθυσμοί έχουν το ίδιο δικαίωμα σε ποιοτικές υπηρεσίες υγείας με τους άλλους πολίτες της ΕΕ, και να αρχίσουμε να ενεργούμε αναλόγως. Οι επαγγελματίες της υγείας και της κοινωνικής πρόνοιας, σε συνεργασία με τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών πρέπει να φέρουν τις υπηρεσίες πιο κοντά στους πολίτες βελτιώνοντας την προβολή των δράσεων, τη διαχείριση των κρουσμάτων και τις παρεμβάσεις παροχής κινήτρων. Οι διάφορες ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες, χρηματοδοτούμενες από το Πρόγραμμα για την Υγεία, απέδειξαν ότι αυτό είναι όντως δυνατό.
Η φυματίωση αποτελεί προτεραιότητα του τρίτου Προγράμματος για την Υγεία 2014-2020 και ένα πρόβλημα ασφάλειας στον τομέα της υγείας το οποίο απαιτεί αντίδραση σε επίπεδο ΕΕ με στόχο την προαγωγή της υγείας, την πρόληψη της ασθένειας και τη διαμόρφωση υποστηρικτικών υπηρεσιών, λαμβανομένης υπόψη της αρχής "Η υγεία σε όλες τις πολιτικές". Με τις κατάλληλες πρωτοβουλίες μπορούμε πράγματι να πετύχουμε αυτό που τόσοι άνθρωποι νομίζουν ότι έχει ήδη επιτευχθεί: να εξαλείψουμε κάποτε τη φυματίωση για πάντα.

Πηγή

Aljona Kurbatova, προϊσταμένη του τμήματος Μεταδοτικών Ασθενειών και Πρόληψης της Χρήσης Ναρκωτικών, Εθνικό Ινστιτούτο Ανάπτυξης της Υγείας

http://ec.europa.eu/health/index_el.htm