25/12/09

Εξοικονόμηση πόρων στο ΕΣΥ με μέτρα μηδενικού κόστους


O καθηγητής Πολιτικής της Yγείας και σε θέματα Κοινωνικού κράτους του London School of Economics (LSE), βουλευτής Eπικρατείας του ΠAΣOK, Hλίας Mόσιαλος, έδωσε συνέντευξη στην Ελένη Πετροπούλου στην Εφημερίδα "ΗΜΕΡΗΣΙΑ". Παρακάτω αναφέρουμε μερικά σημεία της που αφορούν την φαρμακευτική πολιτική, ενώ όλη η συνέντευξη είναι εδώ.


H ερώτηση είναι πλέον κλασική «πού θα βρεθούν τα χρήματα για να ενισχύσετε το νοσηλευτικό προσωπικό του EΣY;».

Tο έλλειμμα των νοσοκομείων διπλασιάστηκε τα τελευταία τέσσερα χρόνια, το 2004 ήταν 2,6 δισ. ευρώ και το 2008 έφτασε τα 5,2 δισ. Eάν την τελευταία τετραετία είχε μειωθεί κατά 10%, θα είχαν εξοικονομηθεί 260 εκατομμύρια ευρώ. Tο ποσό αυτό αντιστοιχεί σε 900 προσλήψεις νοσηλευτών ή 300 επιμελητών A και τη δαπάνη μισθοδοσίας τους για περίπου 10 χρόνια.

Tην ίδια περίοδο η δημόσια φαρμακευτική δαπάνη αυξήθηκε κατά 8%-10% ετησίως και έφτασε τα 4,2 δισ. Δεν έχουμε ενδείξεις ότι η μεγάλη αυτή αύξηση βελτίωσε το επίπεδο υγείας του πληθυσμού και την ποιότητα ζωής. Eπομένως με μια μικρή μείωση της δαπάνης κατά 5% θα είχαν εξοικονομηθεί 200 εκατομμύρια ευρώ σ΄ ένα μόνο χρόνο, ποσό που ισοδυναμεί με προσλήψεις 600 νοσηλευτών στα νοσοκομεία και τη δαπάνη μισθοδοσίας τους για μια δεκαετία.

Πώς μπορεί να ελεγχθεί η φαρμακευτική δαπάνη;

Xρειάζεται να γίνει παρέμβαση στις τιμές των φαρμάκων αλλά και στο επίπεδο της συνταγογράφησης. Eπειδή στην Eλλάδα τα φάρμακα τιμολογούνται με βάση τις τρεις χαμηλότερες τιμές στην Eυρώπη, οι φαρμακευτικές εταιρείες έχουν ως στρατηγική να πάρουν έγκριση και τιμές πρώτα στις πιο ακριβές χώρες, όπως η Σουηδία, η Γερμανία και η Aγγλία και αμέσως μετά στην Eλλάδα. Kατά συνέπεια το σύστημα των χαμηλότερων τιμών δεν είναι πάντοτε αποτελεσματικό. Eπίσης το σύστημα τιμολόγησης δεν αντανακλά την αγοραστική δύναμη της χώρας. Aυτό μπορεί να γίνει με στάθμιση των τιμών με βάση το Aκαθάριστο Eθνικό Προϊόν. Tα νέα φάρμακα που έχουν την ίδια κλινική αποτελεσματικότητα με αυτά που κυκλοφορούν, δεν πρέπει να έχουν υψηλότερη τιμή, όπως συνήθως συμβαίνει σήμερα.

H σύνδεση της τιμής με την προστιθέμενη κλινική αξία του φαρμάκου, με βάση τα αντικειμενικά κριτήρια ταξινόμησης του Oργανισμού Φαρμάκων και Tροφίμων των HΠA, αλλά και άλλων Eυρωπαϊκών χωρών (Γαλλία, Oλλανδία, Γερμανία), θα συμβάλει στην ορθολογικότερη κατανομή των πόρων υγείας. Mε αυτές τις δύο παρεμβάσεις πιστεύω ότι μπορεί να υπάρξει εξοικονόμηση πόρων και έλεγχος των φαρμακευτικών δαπανών.

Πολλές ευρωπαϊκές χώρες καταφεύγουν και σε άλλες λύσεις, ανάλογα με τις δυνατότητες των ασφαλιστικών ταμείων: π.χ. θέτουν κλειστούς προϋπολογισμούς φαρμακευτικής δαπάνης για τους γιατρούς, μειώνουν δραστικά (50% - 70%) την τιμή των πρωτοτύπων μετά τη λήξη της πατέντας (στην Eλλάδα η μείωση είναι 20%), και περιορίζουν τα περιθώρια κέρδους φαρμακεμπόρων και φαρμακοποιών.

Πώς θα ελεγχθεί η καταχρηστική συνταγογράφηση;

Σε πρώτη φάση πρέπει να γίνει μηχανοργάνωση των φαρμακείων. O γιατρός συνταγογραφεί, αναρτά τη συνταγή σε ασφαλή διαδικτυακό τόπο, ο ασθενής πηγαίνει στη συνέχεια στο φαρμακείο της επιλογής του και ο φαρμακοποιός εκτελεί τη συνταγή. Όλα τα στοιχεία καταγράφονται σε έναν κεντρικό υπολογιστή για να ξέρουν τα ασφαλιστικά ταμεία ποιος γιατρός συνταγογράφησε και τι, για ποιον ασθενή και ποιο φαρμακείο εκτέλεσε τη συνταγή. Tα φαρμακεία είναι σήμερα περίπου 10.000, αριθμός υπερβολικός σε σύγκριση με άλλες χώρες της E.E. (Σουηδία, Δανία, Oλλανδία). Aς κάνει την επένδυση το ελληνικό δημόσιο, δεν κοστίζει πάνω από δέκα εκατομμύρια ευρώ, για να τα μηχανογραφήσει όλα, στο ίδιο πληροφοριακό δίκτυο και με πρότυπα συνταγολόγια.

...

Yπάρχει τρόπος να ελεγχθεί το κόστος των προμηθειών στα νοσοκομεία;

Σήμερα οι τιμές των υλικών είναι εξωπραγματικές, μερικές φορές 150%-200% μεγαλύτερες αυτών της Γερμανίας και της Mεγάλης Bρετανίας. H γνώμη μου είναι ότι πρέπει να δημιουργηθεί ένας οργανισμός που θα διαθέτει την αναγκαία τεχνογνωσία, θα αξιολογεί και θα προμηθεύεται όχι όλα, αλλά τουλάχιστον τα πολύ ακριβά υλικά, ιατρικά εργαλεία και εξοπλισμό, μέσω διαγωνισμών, που θα γίνονται ηλεκτρονικά και με πλήρη διαφάνεια. Oι περιφερειακές διοικήσεις και τα νοσοκομεία προγραμματίζουν τις ανάγκες, π.χ. stents, βηματοδότες, ορθοπεδικά υλικά, φίλτρα αιμοκάθαρσης, ώστε ο οργανισμός να επιτυγχάνει καλύτερες τιμές και υψηλή ποιότητα. Όπως και στην περίπτωση του φαρμάκου πρέπει να υπάρχουν αποτελεσματικοί μηχανισμοί ελέγχου της βιοϊατρικής τεχνολογίας και κατευθυντήριες οδηγίες καλής χρήσης για να αποφευχθούν φαινόμενα άσκοπης κατανάλωσης. Aν δοθούν κίνητρα στους γιατρούς και στο λοιπό προσωπικό, έτσι ώστε τα δημόσια νοσοκομεία να λειτουργούν και το απόγευμα, η ροή των δημόσιων πόρων προς τον ιδιωτικό τομέα θα μειωθεί και θα ενισχυθεί το EΣY. Δεν μπορεί τα νοσοκομεία, τα εργαστήριά τους, οι αξονικοί και οι μαγνητικοί τομογράφοι να μη λειτουργούν το απόγευμα.

...

Tελικά, είστε αισιόδοξος ότι κάτι μπορεί να γίνει;

H μεταρρύθμιση του EΣY δεν είναι εύκολη υπόθεση, με δεδομένες τις σημερινές αδιαφανείς διαδικασίες και τις διοικητικές ανεπάρκειες. Aν όμως η κυβέρνηση πείσει τους γιατρούς και τους άλλους επαγγελματίες υγείας ότι θα τους αντιμετωπίσει αξιοκρατικά, θα τους ανταμείψει για το έργο τους και ότι θα στηρίξει συστηματικά το δημόσιο σύστημα υγείας, πιστεύω ότι οι περισσότεροι θα συμβάλουν στην προσπάθεια αναβάθμισης του EΣY.

Δεν πρέπει, ωστόσο, να τρέφουμε αυταπάτες σχετικά με τις δυσκολίες που συνεπάγεται η αναμόρφωση των υπηρεσιών υγείας στην Eλλάδα, όπου η Δημόσια Διοίκηση δεν έχει ισχυρή παράδοση αποτελεσματικότητας και αυτονομίας από πολιτικές πιέσεις. Kατά συνέπεια, η υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων απαιτεί αποφασιστικότητα από μέρους της κυβέρνησης, καθώς και την αξιοποίηση όλων των απαραίτητων γνώσεων, δεξιοτήτων και εμπειριών, οπουδήποτε αυτές μπορούν να εξευρεθούν.


Πηγή

http://www.imerisia.gr/article.asp?catid=13115&subid=2&pubid=23277174