Θεσσαλονίκη 11/03/09
Αγαπητοί Συνάδελφοι,Με αφορμή το νέο δελτίο τιμών φαρμάκων που εκδόθηκε από το Υπουργείο Ανάπτυξης 20/2/09 και την παράλληλη δημοσίευση από τα Μ.Μ.Ε, της πρόθεσης του Υφυπουργού κ .Βλάχου να προτείνει βελτιώσεις στην ισχύουσα νομοθεσία, για τον τρόπο ορισμού τιμών στα φάρμακα, προτείνω να συμβάλλουμε με τις παρακάτω προτάσεις προς το Υπουργείο Υγείας.
Α. ΙΣΤΟΡΙΚΟ
Στις 4/11/05 δημοσιεύτηκε ο νόμος 3408/ΦΕΚ 272.Α , σχετικά με την τιμολόγηση των φαρμάκων που πρότεινε το Υπουργείο Ανάπτυξης, με υπουργό τον κ. Σιούφα και υφυπουργό τον κ. Παπαθανασίου. Με τον νέο νόμο
- καθορίστηκε ότι η τιμή στα φαρμακευτικά ιδιοσκευάσματα θα ορίζεται με βάση τον μέσο όρο από τις τρεις φθηνότερες τιμές που υπάρχουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Πιο συγκεκριμένα τις δύο φθηνότερες από τις 14 χώρες συν την Ελβετία και την φθηνότερη τιμή από τις 10 χώρες που έγιναν μέλη της Ε.Ε την 1/5/2004.
—Καθορίστηκε ότι η ανώτατη τιμή των αντιγράφων ορίζεται στο 80% της τιμής των πρωτοτύπων φαρμάκων. – Καθορίστηκε η επιστροφή του 4% επί των πωλήσεων από τις φαρμακευτικές εταιρίες προς τα ασφαλιστικά ταμεία.
-Και το κυριότερο νέο μέτρο σε σχέση με το παρελθόν ήταν η πρόβλεψη για μείωση της τιμής των πρωτοτύπων φαρμάκων κατά 20%, όταν λήγει το δικαίωμα προστασίας τους. Διότι η Ελλάδα ήταν η μοναδική χώρα στην Ευρώπη που ουσιαστικά είχε παραιτηθεί από το δικαίωμα της να μειώνει την τιμή των πρωτοτύπων όταν λήγει το δίπλωμα ευρεσιτεχνίας. Απόλυτα δικαιολογημένη μείωση διότι οι φαρμακευτικές εταιρίες έχουν αποσβέσει κατά το χρονικό διάστημα της προστασίας το κόστος της έρευνας.
Τρία χρόνια μετά την δημοσίευση του νόμου παρατηρούμε ότι το Ελληνικό δαιμόνιο μεγαλούργησε, ώστε να μην επιτευχθούν οι στόχοι του νόμου.
Α) Γίνεται αγώνας δρόμου από τις φαρμακευτικές εταιρίες ώστε η Ελλάδα να είναι από τις πρώτες χώρες μετά την Ελβετία που θα εγκρίνεται η τιμή των φαρμάκων και θα εισάγονται στην αγορά, έτσι ώστε το δείγμα από το οποίο θα ορίζεται η τιμή να μην είναι μεγάλο. Η Ελβετία δε , είναι από τις πρώτες χώρες που ορίζει τιμές και μάλιστα αρκετά υψηλές. Έτσι παρατηρούμε, όπως στο πρόσφατο δελτίο τιμών , οι τιμές των πρωτοτύπων να μειώνονται , μετά από έρευνα της Διεύθυνσης ελέγχου τιμών, αλλά αυτό γίνεται μετά από μεγάλο χρονικό διάστημα περίπου τριών ετών.
Β) Καθορίστηκε στο 80% η τιμή των αντιγράφων ,αλλά έμεινε για 10 χρόνια ως επτασφράγιστο μυστικό ότι η τιμή που ορίζεται είναι η ανώτατη και ότι τα νοσοκομεία έχουν την δυνατότητα να διεκδικούν εκπτώσεις επί της νοσοκομειακής τιμής βάση της Α.Δ 14/89.Η μη εκμετάλλευση της ανωτέρω δυνατότητας, μέχρι την εφαρμογή του νόμου περί προμηθειών και στα φάρμακα, έχει ως αποτέλεσμα η Ελλάδα να έχει υψηλές τιμές στα αντίγραφα, με δεδομένο ότι οι τιμές τους διεθνώς κυμαίνονται στα επίπεδα του 50% περίπου σε σχέση με τις τιμές των πρωτοτύπων.
Γ)Καθορίστηκε η επιστροφή του 4% επί του τζίρου από τις φαρμακευτικές εταιρίες προς τα ασφαλιστικά ταμεία, αλλά λόγω της έλλειψης μηχανοργάνωσης δεν υλοποιήθηκε ακόμη.
Δ)Ειδικά το μέτρο για την μείωση της τιμής των πρωτοτύπων κατά 20%, όταν λήγει η πατέντα που το προστατεύει ,εάν εφαρμοζόταν χωρίς καθυστερήσεις και παρεκκλίσεις θα βοηθούσε σημαντικά στην συγκράτηση των φαρμακευτικών δαπανών. Μετά την ψήφιση του νόμου μειώθηκε η τιμή με το δελτίο τιμών στις 16/11/06 σε 180 πρωτότυπα, στις 15/06/07 σε 12 πρωτότυπα και στις 8/05/08 σε 23 πρωτότυπα . Μειώθηκε δηλαδή η τιμή σε 215 φάρμακα και το όφελος ήταν σημαντικό.
Αξίζει να ερευνηθεί όμως γιατί υπάρχουν ακόμη πρωτότυπα που η τιμή τους δεν έχει μειωθεί;
Η Αγορανομική Διάταξη 6/2005 στο άρθρο 442Β προβλέπει ότι για τα φαρμακευτικά ιδιοσκευάσματα των οποίων η πατέντα έχει λήξει μετά την 1/1/1998 η μείωση της τιμής γίνεται αυτοδίκαια από την επιτροπή τιμών , ένα χρόνο μετά την κυκλοφορία των αντιγράφων, ενώ για εκείνα των οποίων η πατέντα έληξε πριν την 1/1/1998 εξετάζονται κατά περίπτωση. Μήπως υπάρχουν παράθυρα στην Α.Δ και δόθηκε η δυνατότητα να ασκηθούν πιέσεις ώστε να μην μειωθούν τιμές σε αρκετά πρωτότυπα ευρείας κατανάλωσης; Εξετάστηκαν με πρωτοβουλία της επιτροπής τιμών όλες οι περιπτώσεις φαρμάκων που έχασαν την πατέντα τους πριν την 1/1/1998; Διότι ο στόχος του νομοθέτη ήταν η Ελλάδα να παύση να είναι η μοναδική χώρα στην Ευρώπη που δεν μειώνονται οι τιμές των πρωτοτύπων, όταν χάσουν την πατέντα τους.
Μετά από έρευνα που διενεργήσαμε στο φαρμακείο του Νοσοκομείου ΑΧΕΠΑ , διαπιστώσαμε ότι υπάρχει σημαντικός αριθμός πρωτοτύπων φαρμάκων ευρείας κατανάλωσης μεγάλων φαρμακευτικών εταιριών, που ενώ έχουν χάσει την άδεια προστασίας τους και έχουν κυκλοφορήσει αντίγραφα, η τιμή τους δεν έχει μειωθεί.
Β. ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
1)Ο καθορισμός των τιμών των φαρμακευτικών ιδιοσκευασμάτων να γίνεται από το ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ, το οποίο έχει άμεση ενημέρωση για τις εξελίξεις στα φάρμακα, αλλά και την βασική ευθύνη για την ορθή διαχείριση των οικονομικών πόρων που αφορούν τον δημόσιο τομέα υγείας και την στήριξη του Ε.Σ.Υ. Η επιτροπή ελέγχου τιμών να είναι υπό την ευθύνη του υπουργείου υγείας και τα μέλη της να αλλάζουν τακτικά.
2)Να εξαιρεθεί η Ελβετία από τις χώρες , από τις οποίες υπολογίζεται ο μέσος όρος, για την διαμόρφωση των τιμών των φαρμάκων στην Ελλάδα.
-Να μην υπάρχει ο διαχωρισμός των χωρών της Ε.Ε σε 15 και 10, διότι δεν ισχύει ότι οι φτωχότερες χώρες έχουν και τα φθηνότερα φάρμακα. Να ισχύει απλά ο μέσος όρος των τριών φθηνότερων τιμών από όλες τις χώρες της Ε.Ε.
Μετά τον καθορισμό της πρώτης τιμής στα φάρμακα, πρέπει το αργότερο ανά έτος να ερευνάται η πορεία των τιμών στην Ε.Ε και να γίνονται άμεσα οι διορθώσεις , ώστε να εξασφαλίζεται ο στόχος του νόμου ότι οι τιμές θα είναι στον μέσο όρο των τριών φθηνότερων της Ε.Ε ,διότι εάν οι διορθώσεις γίνονται μετά από τρία έτη αλλοιώνεται ο στόχος του νόμου.
3)Να μειώνονται αυτοδίκαια από την επιτροπή τιμών οι τιμές σε όλα τα πρωτότυπα , ανεξάρτητα πότε έληξε η πατέντα τους, εφ’ όσον κυκλοφορούν αντίγραφά τους.
Στα δε αντίγραφα , όταν μειώνονται οι τιμές των πρωτότυπων, πρέπει να προβλεφθεί εκπτωτική πολιτική [τουλάχιστον 10%], για να διαφοροποιούνται από τις τιμές των πρωτοτύπων. Διότι εάν οι τιμές είναι ίδιες με τα πρωτότυπα δεν υπάρχει κίνητρο για την προώθησή τους .
4)Στην 11μελή επιτροπή ελέγχου τιμών να αυξηθεί η συμμετοχή εκπροσώπων του υπουργείου υγείας σε βάρος εκπρόσωπων άλλων υπουργείων. Επίσης πρέπει να προβλεφθεί η συμμετοχή των εργαζομένων- συνταξιούχων, που επιβαρύνονται με σημαντικό ποσοστό των φαρμακευτικών δαπανών και η συμμετοχή εκπροσώπου των νοσοκομειακών φαρμακοποιών, που έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την συγκράτηση των δαπανών.
5)Μέχρι την εφαρμογή του νόμου περί προμηθειών που προβλέπει διαγωνισμούς και στα φάρμακα πρέπει να αξιοποιηθούν οι δυνατότητες που δίνει η Α.Δ 14/89 για να διεκδικήσουν τα νοσοκομεία εκπτώσεις από τις φαρμακευτικές εταιρίες, στα πλαίσια της καλής συνεργασίας και του αμοιβαίου οφέλους.
Με Εκτίμηση ,
Τσακάλου Αλίκη
Διευθύντρια του Φαρμακείου του Νοσοκομείου ΑΧΕΠΑ
(Επιστολή μέσω email στη nosfar@pathfinder.gr)
