Ο συνάδελφος Δρ. Ν. Λάκκας απέστειλε στη "Νοσοκομειακή Φαρμακευτική" το παρακάτω κείμενο που έχει καταθέσει στο υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και που αφορά την ιεραρχική εξέλιξη των νοσοκομειακών φαρμακοποιών. Το κείμενο περιέχει όλο το νομοθετικό πλαίσιο της λειτουργίας μας και γι’αυτό είναι πολύ χρήσιμο να το γνωρίζουν όλοι οι συνάδελφοι.
ΑΙΤΗΣΗ
Δρ. Νικόλαος Λάκκας
Δ/ντής Νοσ/κός Φαρμακοποιός Ε.Σ.Υ. Αθήνα 11 Μαρτίου 2005
Φαρμακευτικό Τμήμα
Γ. Ν. «Ασκληπιείο Βούλας»
Κύριο
Νικήτα Κακλαμάνη
Υπουργό Υγείας και
Κοινωνικής Αλληλεγγύης
Αριστοτέλους 17
Αθήνα
ΘΕΜΑ: Ιεραρχική εξέλιξη των Νοσοκομειακών Φαρμακοποιών και η εφαρμογή διατάξεων του Ν. 3204/2003 – Oρισμός Προϊσταμένου - Διευθυντή Φαρμακευτικού Τμήματος.
ΣΧΕΤ: α) Τα άρθρα 40 και 44 του Ν. 2519/1997,
β) Το άρθρο 24 παρ. 9 του Ν. 2716/1999,
γ) Το άρθρο 13 παρ. 3 του Ν. 2889/2001,
δ) Το άρθρο 2 παρ.21 του Ν. 3204/2003,
ε) Την υπ’αριθ. 551/01 γνωμοδότηση (Α.Π. 920/01 Ερ.24/01) του
Νομικού Συμβουλίου του Κράτους,
Στ) Την υπ’αριθ. 2792/83/6.10.04 γνωμοδότηση του Νομικού
Συμβούλου του ΥΥΚΑ,
Κύριε Υπουργέ,
Θα μου επιτρέψετε να θέσω υπόψη σας τα παρακάτω θέματα τα οποία σχετίζονται με την εφαρμογή της ισχύουσας νομοθεσίας για τους Νοσοκομειακούς Φαρμακοποιούς αλλά, και με την ύπαρξη του νομοθετικού κενού το οποίο προκαλεί σημαντικά προβλήματα στον κλάδο, καθώς και για τις ρυθμίσεις οι οποίες θα πρέπει να περιλαμβάνονται στο υπό ψήφιση σ/ν , προκειμένου να επιλυθούν οι εκκρεμότητες οι οποίες υπάρχουν για αρκετά χρόνια τώρα.
Ι. ΙΣΧΥΟΥΣΕΣ - ΚΡΙΣΙΜΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
1. Με το άρθρ. 40 του Ν. 2519/1997 (Όπως τροποποιήθηκε με την παρ. 8 άρθρ. 24 του Ν. 2716/1999) ορίζονται τα εξής:
«1. Συνιστάται στο Υπουργείο Υγείας και Πρόνοιας κλάδος Νοσοκομειακών Φαρμακοποιών του Ε.Σ.Υ.
2. Οι θέσεις του κλάδου νοσοκομειακών φαρμακοποιών διαβαθμίζονται σε θέσεις:
(α) Επιμελητών Φαρμακοποιών Γ΄,
(β) Επιμελητών Φαρμακοποιών Β΄,
(γ) Επιμελητών Φαρμακοποιών Α΄ και,
(δ) Διευθυντών Φαρμακοποιών.
3. Οι υπηρετούντες με κάθε σχέση εργασίας Φαρμακοποιοί στα νοσοκομεία του Ε.Σ.Υ. κατατάσσονται σε συνιστώμενες προσωρινές θέσεις κλάδων νοσοκομειακών φαρμακοποιών Ε.Σ.Υ. ως εξής:
α) Σε βαθμό Διευθυντή με άσκηση επαγγέλματος επί δώδεκα (12) χρόνια, από τα οποία τουλάχιστον οκτώ (8) σε νοσοκομείο ή συνολική άσκηση του επαγγέλματος επί δέκα (10) χρόνια σε νοσοκομείο.
β) Σε βαθμό Φαρμακοποιού Ε.Σ.Υ. Α΄ με άσκηση επαγγέλματος επί δέκα (10) χρόνια, από τα οποία τουλάχιστον οκτώ (8) σε νοσοκομείο.
γ) Σε βαθμό Φαρμακοποιού Ε.Σ.Υ. Β΄ με άσκηση επαγγέλματος επί οκτώ (8) χρόνια, από τα οποία τουλάχιστον πέντε (5) σε νοσοκομείο.
δ) Σε βαθμό Φαρμακοποιού Ε.Σ.Υ. Γ΄ με άδεια άσκησης επαγγέλματος.
Χρέη Διευθυντή Φαρμακείου εκτελούν, μέχρι την προκήρυξη και πλήρωση των θέσεων κλαδου φαρμακοποιών Ε.Σ.Υ., οι ήδη υπηρετούντες Διευθυντές. Η εξέλιξη στην επόμενη βαθμίδα για τους ήδη υπηρετούντες γίνεται αυτόματα με τη συμπλήρωση του απαιτούμενου χρόνου ανά βαθμίδα».
2. Με το άρθρ. 44 του ιδίου Ν. 2519/1997 ) όπως συμπληρώθηκε με την παρ. 3 του άρθρ. 13 του 2889/2001) ορίζονται τα εξής:
«1. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης Οικονομικών και Υγείας και Πρόνοιας, συνιστώνται κατά νοσοκομείο οι θέσεις των κλάδων των άρθων 40, 41, 42 και 43.
Οι θέσεις του προηγουμένου εδαφίου προστίθενται στον οργανισμό κάθε νοσοκομείου και οι δαπάνες μισθοδοσίας του προσωπικού των κλαδων Ε.Σ.Υ.:
α) Νοσοκομειακών Φαρμακοποιών, β) Φυσικών νοσοκομείων – ακτινοφυσικών, γ) Κλινικών Χημικών, Χημικών, Βιοχημικών, Βιολόγων των ιατρικών εργαστηρίων, δ) Ψυχολόγων, που διορίζονται στις θέσεις αυτές, βαρύνουν τις πιστώσεις του προυπολογισμού του νοσοκομείου.
Οι προσωρινές διαβαθμισμένες θέσεις φαρμακοποιών Ε.Σ.Υ. που κατέχουν οι ήδη υπηρετούντες φαρμακοποιοί μετατρέπονται σε οργανικές διαβαθμισμένες θέσεις κλάδου νοσοκομειακών φαρμακοποιών Ε.Σ.Υ. και εντάσσονται στον οργανισμό του νοσοκομείου που υπηρετούν.
2. Με Προεδρικά Διατάγματα που εκδίδονται με πρόταση των Υπουργών Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, Οικονομικών και Υγείας και Πρόνοιας, καθορίζονται: α) η διαδικασία προκήρυξης και πλήρωσης των παραπάνω θέσεων, β) τα απαιτούμενα για την πλήρωση των θέσεων προσόντα, γ) οι προϋποθέσεις και η διαδικασία βαθμολογικής εξέλιξης και, δ) η διαδικασία ένταξης των υπηρετούντων κατά τη δημοσίευση του νόμου αυτού με την επιφύλαξη των διατάξεων της παραγράφου 3 του άρθρου 40 του παρόντος νόμου.»
Σημειώνεται ότι τα Προεδρικά Διατάγματα, που προβλέπονται στην άνω εξουσιοδοτική διάταξη, δεν έχουν εκδοθεί.
3. Με την παρ. 9 του άρθρ. 24 του Ν. 2716/1999 ορίζονται τα εξής:
«9. Οι έχοντες προσληφθεί και όσοι προσληφθούν σε θέσεις του κλάδου ΠΕ Φαρμακοποιών στα Νοσοκομεία του Ε.Σ.Υ., μετά την ισχύ του Ν. 2519/1997 (ΦΕΚ 167 / Α΄ / 21-8-1997) κατατάσσονται σε συνιστώμενες θέσεις κλάδου Νοσοκομειακών Φαρμακοποιών Ε.Σ.Υ., σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 40 του αναφερομένου νόμου, μέχρι την έκδοση του προεδρικού διατάγματος που προβλέπεται στη διάταξη του άρθρου 44 του Ν. 2519/1997 (ΦΕΚ 167 / Α΄ /21-8-1997).»
4. Με το πρώτο εδάφιο της παρ. 8 άρθρ. 7 του Ν. 2889/2001 όπως αντικαταστάθηκε με την παρ. 21 άρθρ. 2 του Ν. 3204/2003, ορίζονται τα εξής:
«Σε κάθε τμήμα προΐσταται ιατρός αντίστοιχης ειδικότητας, που κατέχει οργανική θέση με βαθμό Διευθυντή ή άλλος επιστήμονας της Ιατρικής Υπηρεσίας με βαθμό Διευθυντή. Προκειμένου δε για το Φαρμακευτικό Τμήμα, φαρμακοποιός που υπηρετεί στο τμήμα με βαθμό Διευθυντή. Σε περίπτωση που υπηρετούν δύο ή περισσότεροι ιατροί ή φαρμακοποιοί διευθυντές σε οργανική θέση, ο προϊστάμενος ορίζεται με απόφαση του Διοικητή μετά από πρόταση του Διευθυντή της Ιατρικής Υπηρεσίας. Για την επιλογή και αναπλήρωση των προισταμένων, εκτός ιατρών και φαρμακοποιών, ισχύουν οι διατάξεις του Ν. 2683/1999, όπως αυτός ισχύει κάθε φορά, σε συνδυασμό με τις οικείες οργανικές διατάξεις.»
IΙ. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
Επί των ανωτέρω αναφερομένων διατάξεων παρατηρούμε τα εξής:
1. Μέχρι την έναρξη ισχύος του Ν. 2519/1997, στα νοσοκομεία της χώρας προεβλέπετο ο κλάδος φαρμακοποιών κατηγορίας ΠΕ και το βαθμολόγιο των υπηρετούντων στις θέσεις του κλάδου αυτού ήταν κοινό με το βαθμολόγιο των δημοσίων υπαλλήλων.
2. Με το άρθρο 40 του Ν. 2519/1997:
α) Συστήθηκε στο Υπουργείο Υγείας και Πρόνοιας κλάδος Νοσοκομειακών Φαρμακοποιών και οι θέσεις του διαβαθμίστηκαν με τρόπο διαφορετικό απ΄ ότι στον προηγουμένως υφιστάμενο κλάδο ΠΕ Φαρμακοποιών.
β) Οι υπηρετούντες στα νοσοκομεία και κατέχοντες θέσεις του κλάδου ΠΕ Φαρμακοποιών, κατατάχθηκαν σε προσωρινές θέσεις το κλάδου Νοσοκομειακών Φαρμακοποιών και σε βαθμίδες αντίστοιχες με εκείνες που προβλέπονται για τις μόνιμες θέσεις του κλάδου Νοσοκομειακών Φαρμακοποιών του Ε.Σ.Υ. Η εφαρμογή της ανωτέρω διάταξης είχε σαν συνέπεια την κατάργηση των αντιστοίχων οργανικών θέσεων που οι εντασσόμενοι κατείχαν, δηλαδή αυτές του κλάδου ΠΕ Φαρμακοποιών.
3. Με την παρ. 9 του άρθρ. 24 του Ν. 2716/1999 ορίστηκε ότι μέχρι την έκδοση του προεδρικού διατάγματος που προβλέπεται στη διάταξη του άρθρου 44 του Ν. 2519/1997 (ΦΕΚ 167 / Α΄ /21-8-1997), όσοι έχουν προσληφθεί και όσοι προσληφθούν σε θέσεις του κλάδου ΠΕ Φαρμακοποιών στα Νοσοκομεία του Ε.Σ.Υ., μετά την ισχύ του Ν. 2519/1997 (ΦΕΚ 167 / Α΄ / 21-8-1997) θα κατατάσσονται σε συνιστώμενες θέσεις κλάδου Νοσοκομειακών Φαρμακοποιών Ε.Σ.Υ., σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 40 του νόμου αυτού (Ν.2519/1997).
Κατ΄ αυτόν τον τρόπο ο νομοθέτης θέλησε να αποσυνδέσει την κατάταξη των υπηρετούντων κατά την ψήφιση του Ν. 2519/1997 φαρμακοποιών, καθώς επίσης και όσων προσλήφθηκαν μετά την ψήφιση του νόμου αυτού, από την παράληψη της μη έκδοσης των Προεδρικών Διαταγμάτων που προβλέπονται στην παρ. 2 του άρθρου 44 του Ν. 2519/1997.
4. Το 2001, με το Ν. 2889/2001 (άρθρο 13 παρ.3), συμπληρώθηκε το άρθρο 44 του Ν. 2519/1997 και οι προσωρινές διαβαθμισμένες θέσεις του κλάδου Νοσοκομειακών Φαρμακοποιών Ε.Σ.Υ., μετατράπηκαν σε οργανικές διαβαθμισμένες θέσεις κλάδου Νοσοκομειακών Φαρμακοποιών Ε.Σ.Υ. και εντάχθηκαν στους Οργανισμούς των Νοσοκομείων που υπηρετούσαν οι υπάλληλοι.
5. Το 2003, με την παρ. 21 άρθρ. 2 του Ν. 3204/2003 αντικαταστάθηκε το πρώτο εδάφιο της παρ. 8 άρθρ. 7 του Ν. 2889/2001 και ορίστηκε ότι στο Φαρμακευτικό Τμήμα προίσταται φαρμακοποιός που υπηρετεί στο τμήμα με βαθμό Διευθυντή. Με την ίδια ως άνω διάταξη ορίστηκε επίσης ότι σε περίπτωση που υπηρετούν δύο ή περισσότεροι φαρμακοποιοί διευθυντές σε οργανική θέση, ο προϊστάμενος ορίζεται με απόφαση του Διοικητή μετά από πρόταση του Διευθυντή της Ιατρικής Υπηρεσίας.
Με την ειδική αυτή αναφορά που κάνει ο Ν. 3204/2003, επιβεβαιώνει για μια ακόμα φορά τη βούληση του νομοθέτη για τον καθορισμό της διαδικασίας ορισμού Προϊσταμένου – Διευθυντή στο Φαρμακευτικό Τμήμα, λόγω της ιδιαίτερα κρίσιμης θέσης του τμήματος για τη λειτουργία του νοσοκομείου, αποσυνδέοντας αυτή την διαδικασία από την ύπαρξη ή όχι προϊσταμένου ο οποίος έχει προκύψει με οποιαδήποτε διαδικασία στο παρελθόν. Καθώς είναι γνωστό ότι σε όλα τα Φαρμακευτικά Τμήματα των Νοσοκομείων του Ε.Σ.Υ. υπάρχει Προϊστάμενος – Διευθυντής, αλλά ταυτόχρονα υπάρχουν σχεδόν σε όλα τα Τμήματα περισσότεροι του ενός Διευθυντές Φαρμακοποιοί.
Είναι προφανές λοιπόν ότι με την διάταξη αυτή επιχειρείται μια πρώτη διαδικασία αξιολόγησης έπειτα από πολλά χρόνια, η οποία λείπει λόγω της παράληψης έκδοσης των Προεδρικών Διαταγμάτων που προβλέπονται στην παρ. 2 του άρθρου 44 του Ν. 2519/1997.
ΙΙΙ. ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΤΑ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΑ ΤΜΗΜΑΤΑ
Σήμερα στα Φαρμακευτικά Τμήματα των Νοσοκομείων υπηρετούν φαρμακοποιοί οι οποίοι κατέχουν οργανικές θέσεις Νοσοκομειακών Φαρμακοποιών και οι περισσότεροι από αυτούς έχουν τον βαθμό Διευθυντή. Η Διεύθυνση στα Φαρμακευτικά Τμήματα ασκείται από Διευθυντή Φαρμακοποιό, ο οποίος είτε κατέχει την θέση του Διευθυντή προ της δημοσίευσης του Ν. 2519/1997, είτε του έχουν ανατεθεί καθήκοντα προϊσταμένου του τμήματος με σχετικές αποφάσεις των Δ.Σ. των Νοσοκομείων, ύστερα από συνταξιοδότηση η παραίτηση του προηγούμενου Διευθυντή.
Έκτοτε και μέχρι σήμερα δεν έχει υπάρξει ουδεμία διαδικασία αξιολογικής κρίσης ή ιεραρχικής εξέλιξης μεταξύ των υπηρετούντων με βαθμό Διευθυντή Νοσοκομειακών Φαρμακοποιών σε κανένα Νοσοκομείο της χώρας, παρά τη ρητή επιταγή της παρ. 21 του άρθρου 2 του Ν. 3204/2003.
Το γεγονός της παρέλευσης τόσο μεγάλου χρονικού διαστήματος χωρίς ύπαρξη αξιολογικής κρίσης και ιεραρχικής εξέλιξης, αλλά και της ύπαρξης σημαντικού αριθμού Νοσοκομειακών Φαρμακοποιών με βαθμό Διευθυντή στα Φαρμακευτικά Τμήματα, κάνει φανερή την παράληψη της οφειλόμενης αυτής διοικητικής ενέργειας και καθιστά ακόμα πιο επιτακτική την ανάγκη εφαρμογής της προαναφερόμενης διάταξης.
Εδώ θα πρέπει να τονιστεί ότι παρά το γεγονός ότι οι Νοσοκομειακοί Φαρμακοποιοί ασκούν «μάχιμη» φαρμακευτική και παρά τις πολύχρονες προσπάθειες, δεν έχει καταστεί δυνατόν να εγγράφονται ως μέλη στους οικείους Φαρμακευτικούς Συλλόγους, όπως συμβαίνει σε όλες τις χώρες της Ε.Ε. Το γεγονός αυτό έχει σαν συνέπεια την άνιση και πολλές φορές άδικη εκπροσώπηση των Νοσοκομειακών Φαρμακοποιών, σε θεσμούς και όργανα τα οποία καθορίζουν την υπηρεσιακή και επιστημονική τους εξέλιξη και επιβάλλουν πειθαρχικές ποινές, αλλά ακόμα και σε περιπτώσεις όπου πρέπει να εκφρασθούν απόψεις για θέματα τα οποία άπτονται της Νοσοκομειακής Φαρμακευτικής.
Επίσης παρά την παρέλευση τόσου μεγάλου χρονικού διαστήματος από την ψήφιση των διατάξεων που προβλέπουν την έκδοση Π.Δ. με το οποίο θα καθορίζονται οι διαδικασίες προκήρυξης των θέσεων των Νοσοκομειακών Φαρμακοποιών, τα απαιτούμενα προσόντα, οι προϋποθέσεις και η διαδικασία βαθμολογικής εξέλιξης κλπ, μέχρι σήμερα δεν έχει υπάρξει ουδεμία εξέλιξη.
Είναι φανερό λοιπόν ότι παρά το γεγονός ότι οι Νοσοκομειακοί Φαρμακοποιοί ανήκουν στην Ιατρική Υπηρεσία των Νοσοκομείων και κατέχουν οργανικές διαβαθμισμένες θέσεις, λειτουργούν κάτω από ένα καθεστώς ανυπαρξίας υπηρεσιακής εξέλιξης και αξιολόγησης.
Για όλους τους παραπάνω λόγους, παρακαλώ για την εφαρμογή της διάταξης της παρ. 21 του άρθρου 2 του Ν. 3204/2003, που αφορά στον ορισμό Προϊσταμένου - Διευθυντή στα Φαρμακευτικά Τμήματα των νοσοκομείων , καθώς και για την εισαγωγή των διατάξεων στο υπό ψήφιση σ/ν που θα αφορούν την διαδικασία προκήρυξης και πλήρωσης των θέσεων των Νοσοκομειακών Φαρμακοποιών και της υπηρεσιακής εξέλιξης αυτών, τον ορισμό Συμβουλίων Επιλογής και Αξιολόγησης Νοσοκομειακών Φαρμακοποιών Ε.Σ.Υ. και την υποχρεωτική εγγραφή των Νοσοκομειακών Φαρμακοποιών στους οικείους Φαρμακευτικούς Συλλόγους.
Με τιμή,
Δρ. Νικόλαος Λάκκας
Διευθυντής Νοσοκομειακός Φαρμακοποιός Ε.Σ.Υ.
